حالا از کجا بفهمیم که یک پرورش دهنده ملکه چقدر در ادعایی که در مورد زنبورهای خودش می کنه راست میگه؟
راستش جواب مشخصی نمیشه بهش داد، ولی خودم یکسری موارد رو در نظر دارم که با شما هم در میون میذارم. برای این کار یک فرض اصلی دارم، علم اصلاح نژاد برای من مساویه با مفاهیمی مثل دقت، ریاضی، تجربه و ... برای همین هم آلمانی ها رو توش موفق می بینم، چون مجموعه ی قابل قبولی از این چندتا رو در کنار هم دارن.
1- نظم و حفظ تداوم کیفیت
اولین چیزی که من بهش دقت می کنم دقت و نظم اون پرورش دهنده ملکه توی کارشه، بدون نظم نمیشه کیفیت تولید ملکه رو حفظ کرد. میشه مثل ساندویچی ها که اول جنس خوب تولید می کنن، وقتی مشتری ها خوششون میاد و در نتیجه تعدادشون زیاد میشه، خرابکاری می کنن. آیا مشکل از خودشونه؟ نه چون برنامه ای که چیده بودن، و مدل اداره کردن کارشون، برای 100 تا ساندویچ در روز بوده، نه 1000 تا!
متاسفانه پرورش دهنده های ملکه هم توی چنین تله ای می افتن، اولین جایی هم که آسیب می بینه، رکورد گیری و ثبت مشخصات کندوهاست! بعد از اون کیفیت ملکه ها افت می کنه که شدیدترین اثرش رو روی جفتگیری ملکه هاش میگذاره، بعد از اون تغذیه ملکه ها توی سن نوزادی و ...
کار وقتی خراب تر میشه برای این که بتونن کارشون رو اداره کنن، با کسی هم بنه میشن، و نرهای نامطلوب زنبورستان همسایه رو هم به خرابکاریشون اضافه می کنن!
برای همین میگم نظم، یعنی آدم بی نظم هم کم کم ملکه های با ژنتیک خوبش رو از دست میده، هم کیفیت ملکه هاش افت شدیدی می کنه. که این دو سه سال اخیر خیلی زیاد دیده شده.
2- شناسنامه ملکه
خواه منشا ملکه های فرد موردنظر خارجی باشه، چه اینکه داخلی، باید برای هر ملکه شناسنامه ای وجود داشته باشه، که نشون بده ملکه های مادری و پدری (اگر تلقیح مصنوعی شده باشه) چه مشخصاتی داشتند که به این عنوان انتخاب شدند. برای مثال نوشته "تولید عسل در مادر 110% - تولید عسل در پدر 130%" این یعنی کندوی مادر همین ملکه نسبت به متوسط زنبورستانی که توش بوده، 10 درصد عسل بیشتری تولید کرده. پدرش هم 30 درصد. میشه همین در مورد نیش زنی، رشد بهاره، جمعیت نهایی و بچه دهی هم نوشته بشه.
یک مساله دیگه هم اینه که پرورش دهنده ملکه مورد نظر شما باید برای همه کندوهاش شناسنامه داشته باشه که به طور کامل مشخصاتی که ادعا می کنه روش داره کار می کنه رو شامل بشه. مثلا نوشته باشه کندو چقدر عسل داده، آیا شاخون زده یا نه، آیا بدون دودی میشه بازدیدش کرد و ...
3- تکثیر کننده یا پرورش دهنده؟ مساله این است!
به کسی که فقط یک ملکه مادری می خره و ازش تکثیر می کنه، میگن تکثیر کننده. به کسی که علاوه بر خرید، خودش هم کار گزینش و انتخاب رو انجام میده پرورش دهنده ملکه میگن. البته به کسی که میره و یه ملکه معمولی (نه ملکه مادری) رو از منابع خارجی می خره و میاد فوری ازش پیوند می زنه هم میگن کلاه بردار! حالا اگر اون فرد مورد نظر پرورش دهنده باشه، باید دید که آیا کندوهای پرورش دهنده ملکه ش از کندوهایی که از بینشون داره انتخاب رو انجام میده جداست یا خیر؟ اگر از همون کندوهای زنبورستانش (مادری و دختری) برای استارتر-فینیشر و پرستار و پشتیبان استفاده کرد. احتمالا نتایج کارش زیاد قابل اعتماد نیست، چون شرایط کندوهاش یکسان نیست!
4- کو دنبه ت؟!
اگر تولید کننده ملکه آشناست یا شما روش شناخت دارید، این مهمترین سواله! یعنی چی؟!
یعنی اینکه یک نفر 200 تا کندو داره میگه ملکه های من هر کدوم 30 کیلو عسل میدن، خب با یه حساب سر انگشتی ایشون باید شش تن عسل داشته باشه! به همین سادگی! اگه نداره یعنی یه جای کار می لنگه. توضیح دیگه ای نداره.
5- سابقه
پرورش دهنده ی مورد نظر شما چند سال سابقه داره؟ شخصا به کسانی که کمتر از 4 سال سابقه داشته باشن، توصیه می کنم فقط برای خودشون و دوستاشون ملکه پرورش بدن. چون بر خلاف ظاهرش وقتی بخوایم به صورت شغل و منبع درآمد بهش نگاه کنیم خیلی کار سختیه، و واقعا باید با تجربه و خبره باشیم. این قانون کلی نیست، ولی قابل فکره!